Menu
Geschikt voor kinderen vanaf 3-4 jaar
Het zindelijk worden is een grote mijlpaal in de ontwikkeling van je kind. Na veel oefenen, een hoop ongelukjes en vreugdedansjes, ben je dan eindelijk verlost van de luiers. Hoera, je kind is zindelijk!
In Europa is de gemiddelde leeftijd waarop een kind zindelijk wordt z'n 2,5 jaar. Maar dat is zeker niet bij elk kind het geval, ieder kind ontwikkelt zich nu eenmaal in zijn of haar eigen tempo.
Is jouw kind al (bijna) 4 jaar oud en nog niet zindelijk? Help! Wat doe je als ouder als de zindelijkheidstraining bij je kind niet lukt.
Om in te kunnen gaan op problemen die zich mogelijks voordoen bij zindelijkheidstraining, is het belangrijk om te weten wat we verstaan onder ‘zindelijk zijn’. Een kind is zindelijk als het de controle heeft over wanneer het naar de toilet (of potje) gaat om te plassen of een grote boodschap. De meeste kinderen zijn op 2,5 jarige leeftijd zindelijk. Een ongelukje af en toe kan ook als het kind zindelijk is uiteraard nog wel eens voorkomen.
Dan is het zo ver, je peuter is oud genoeg om zindelijk te worden en je start met zindelijkheidstraining. Je hebt een potje aangeschaft, boekjes over zindelijkheid voorgelezen en vervolgens heb je besloten om je kind zonder luier (of met oefenbroekjes) rond te laten lopen. Maar hoe hard je het ook probeert, je kind zindelijk maken lukt maar niet. Als je aan anderen vertelt dat de zindelijkheidstraining bij je peuter niet lukt, krijg je goed bedoelde, niet voor jou werkende adviezen of wordt je raar aangekeken. Maar zindelijkheidstraining bij je peuter lukt niet, hoe hard je het ook probeert. Het lijkt wel alsof je kind niet zindelijk te krijgen is. Waar kan dat aan liggen en wat kan je er aan doen?
Zindelijkheidstraining bij je peuter lukt niet als het kind er zelf nog niet klaar voor is. Geeft je kindje zelf nog niet aan dat het een vieze luier heeft en toont het nog geen interesse in de toilet? Dan is de kans groot dat het nog niet klaar is om zindelijk te worden. Een kind trainen in de zindelijkheid lukt niet als het er nog geen motivatie voor heeft.
Sommige kinderen durven hun behoefte niet op de wc of op het potje te doen. Ze vinden het geluid dat de wc maakt eng, zijn bang om in de pot te vallen of schrikken als de pipi of ontlasting hun lichaam verlaat. Deze angst zorgt ervoor dat je kind niet naar de wc gaat, maar een luier aan wil houden. Potjestraining lukt niet als deze angst bij je kind blijft bestaan.
Je kind heeft nog geen controle over zijn of haar sluitspieren. Je kindje kan pipi en ontlasting nog niet ophouden en kan daarom nog niet zindelijk worden, logisch.
Er is een gebrek aan motivatie bij je kind. Het is niet erg als je kindje even wat minder motivatie heeft om op het potje te plassen, maar dit moet niet het zindelijkheidsproces in de weg gaan zitten.
Voor sommige kinderen is hun concentratie erbij houden nu eenmaal een hele opgave. Ze dromen veel of zijn snel afgeleid door invloeden van buitenaf. Hierdoor zal hun aandacht snel verslappen tijdens de training en houden ze het snel weer voor gezien.
Het advies voor dit probleem; wacht tot je signalen krijgt van je kindje dat het zindelijk wil worden. Hoe deze signalen er exact uitzien, lees je in onze Potjestraining Gids.
Allereerst kan je een wc-bril verkleiner en een krukje voor de wc aanschaffen, zodat je kind gemakkelijk zit en niet in de pot kan vallen. Praat met je kind over waarom het de wc eng vindt en laat je kindje eens meekijken als je zelf naar de wc gaat. Leid je kind af als het zelf naar de wc gaat. Zing bijvoorbeeld een liedje of vertel een leuk verhaaltje. Zo help je je kindje ontspannen en wordt het toiletbezoek minder eng.
Gemiddeld heeft een kind controle over sluitspieren als het 2,5 jaar oud is. Soms kan dit echter wat langer duren. Als je kind ieder uur een natte luier heeft, geeft dit aan dat het de pipi nog niet goed kan ophouden. Wacht daarom nog even met zindelijkheidstraining tot je kind de plas en ontlasting beter op kan houden.
Probeer je kindje te motiveren door te vertellen over het potje, complimentjes te geven en te werken met een beloningssysteem. Wanneer dit niet werkt, kun je het beste gewoon een tijdje wachten. Je kindje is dan simpelweg nog niet klaar voor deze nieuwe stap.
Het kan helpen om een gesprek aan te gaan met jouw kindje terwijl het op het potje zit of het potje op een relatief prikkelarme omgeving te zetten om eventuele afleidingen te verminderen. Indien dit een duidelijk probleem blijft, bespreek je dit best even met je arts. (1)
Zindelijk worden is als lopen: het gaat met vallen en opstaan. Het ene moment lijkt je kind zindelijk te zijn; je zoon of dochter gaat naar de toilet als het aandrang voelt en heeft geen natte broeken meer. Maar dan is er plots een terugval en het lijkt wel alsof je kind het zindelijk zijn verleerd is. Er is sprake van een terugval in zindelijkheid als het kind structureel last van ongelukjes heeft na een tijd van zindelijk zijn. Een terugval is erg vervelend voor een kind en zorgt ook bij ouders voor de nodige frustratie. Je denkt je kind uit de luiers te hebben, maar helaas, je hebt te vroeg gejuicht…
Heeft je kind een terugval in zindelijkheid, geen paniek! In vrijwel alle gevallen zal een kind na enige tijd weer gewoon zindelijk zijn. Met een beetje hulp van mama of papa zal het zindelijk worden zo weer opgepakt worden in de meeste gevallen. Een terugval in zindelijkheid kan verschillende oorzaken hebben:
De meest voorkomende oorzaak bij een terugval is een spannende gebeurtenis in het leven van je kindje. Heeft je kindje kortgeleden misschien een broertje of zusje gekregen? Is er een sterfgeval geweest binnen de familie? Gaat je kindje voor het eerst naar de basisschool? Deze gebeurtenissen zijn erg spannend voor een kind en kunnen een de oorzaak zijn voor een terugval in het zindelijk zijn.
In enkele gevallen kan een terugval betekenen dat er een medisch probleem is bij je kindje. Denk aan een blaasontsteking, waardoor het pijn heeft bij het plassen en niet meer naar de toilet durft of aan obstipatie, waardoor ontlasting produceren geassocieerd wordt met pijn.
Een kind vindt het zelf meestal vervelend als het na een periode van zindelijk zijn weer ongelukjes heeft. Belangrijk is om je kind gerust te stellen en niet boos te worden dat het een ongelukje heeft gehad. Druk leggen op het opnieuw zindelijk worden werkt averechts, omdat het bij het kind voor stress zal zorgen rondom het zindelijk worden. Onderzoek wat de oorzaak kan zijn van de terugval in zindelijkheid en start geduldig weer met zindelijkheidstraining.
Als je kindje een spannende gebeurtenis heeft meegemaakt in de afgelopen periode en hierdoor een terugval heeft gehad, doe je er goed aan om je kindje rustig te laten wennen aan de nieuwe situatie. De kans is groot dat het zindelijkheidsprobleem zich vanzelf weer oplost.
Het plassen in de broek kan ook een vorm van negatieve aandacht vragen zijn. Ook dan is het belangrijk je kindje niet te straffen. Wat je in deze situatie kunt doen, is je kindje laten helpen bij het verschonen van een vieze broek. Laat het een schone broek ophalen of de vuile was in de wasmand doen. Zo betrek je het bij het verschonen, wat bijdraagt aan zindelijkheid sneller weer oppakken. Een laatste tip; beloon je kind als het wél op tijd naar de wc gaat.
Concluderend, als je kind van (bijna) 4 jaar oud nog niet zindelijk is, geen paniek! Sommige kinderen zijn nu eenmaal iets later zindelijk. Straf je kind niet als het niet lukt, maar beloon het als het wél goed gaat. Ga na wat de oorzaak kan zijn van het niet zindelijk worden of de terugval van je kindje en probeer de hierboven genoemde tips uit. Kom je er zelf niet uit, raadpleeg dan een arts. En het allerbelangrijkste blijft veel geduld te hebben. Je zult zien dat je kind dan binnen de kortste keren zindelijk is.
